Bảo hiểm nhân thọ có thể là một công cụ quan trọng nhằm bảo vệ những người thân yêu khỏi những khó khăn tài chính khi bạn đột ngột rời đi. Nhưng dưới quan điểm của nhiều người, việc trả tiền cho một thứ mà bạn có thể không sử dụng đến có vẻ như là một sự lãng phí tiền bạc. 

Vậy bảo hiểm nhân thọ có đáng để mua? Đây là cách để quyết định xem nó có phù hợp với bạn hay không.

Bảo hiểm nhân thọ hoạt động như thế nào?

Khi bạn mua bảo hiểm nhân thọ, một hợp đồng sẽ được hình thành giữa bạn và công ty bảo hiểm với những nguyên tắc hoạt động nhất định. Bạn trả phí bảo hiểm định kì để đổi lấy khoản trợ cấp tử vong được trả cho người mà bạn đã chỉ định trước đó. Đây chính là bản chất cốt lõi nhất của bảo hiểm nhân thọ.

Thông thường, khi một người có bảo hiểm nhân thọ và chẳng may “vắng mặt” sớm hơn lẽ thường, bảo hiểm sẽ bù đắp một khoản tiền giúp trang trải các chi phí lớn mà những người thân yêu của họ có thể gặp khó khăn. Vì giờ đây gia đình họ không còn người tạo ra nguồn thu nhập chính nữa.

Các chi phí lớn dễ thấy như chi phí duy trì đời sống hàng ngày cho những người phụ thuộc, thanh toán các khoản vay nếu có, chuẩn bị cho tương lai của con cái, bố mẹ, hay người phối ngẫu – mà đáng nhẽ nếu người đó vẫn còn thì họ sẽ có đủ thời gian để chuẩn bị cho những người thân yêu của mình.

Bảo hiểm nhân thọ là một lựa chọn rất tốt nếu việc mất thu nhập từ bạn sẽ khiến gia đình bạn bị tổn thương về mặt tài chính. Trong trường hợp này, bảo hiểm nhân thọ đóng vai trò như một tấm khiên an toàn.

Bảo hiểm nhân thọ cơ bản có những loại nào?

Có hai loại bảo hiểm nhân thọ chính như dưới đây:

Bảo hiểm nhân thọ có kỳ hạn (Bảo hiểm tử kỳ)

Như tên cho thấy, loại này bảo hiểm cho bạn trong một khoảng thời gian xác định trước, trong thời gian đó phí bảo hiểm và quyền lợi nhận tiền tử vong sẽ không thay đổi. Thời hạn thường là 5, 10, 15, 25 hoặc 30 năm.

Người mua sẽ trả phí bảo hiểm trong khi hợp đồng có hiệu lực và nếu họ “ra đi” trong khoảng thời gian đó, người thụ hưởng mà họ chỉ định từ ban đầu sẽ nhận được quyền lợi tử vong. Khi thời hạn kết thúc, nếu người mua vẫn còn sống, bảo hiểm sẽ kết thúc và không có khoản thanh toán nào.

Bảo hiểm nhân thọ có kỳ hạn thường rẻ hơn các loại bảo hiểm nhân thọ khác. Tuy nhiên, trước thực tế tuổi thọ trung bình ngày càng được nâng cao, điều kiện sống và điều kiện làm việc được cải thiện, việc một người sống khoẻ mạnh qua thời hạn bảo hiểm mình đã mua, và không được nhận một khoản thanh toán nào – ngày càng trở nên phổ biến. Vì vậy, nhu cầu của thị trường đã hướng đến loại sản phẩm bảo hiểm khác, giúp tối ưu sự nhận về.

Bảo hiểm nhân thọ trọn đời

Bảo hiểm nhân thọ trọn đời – đúng như tên gọi của nó, chính sách bảo hiểm sẽ không hết hạn – miễn là bạn tiếp tục thanh toán phí hoặc phí đã được đóng trước và đủ dùng trọn đời.

Các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ trọn đời cũng thường tích lũy giá trị tiền mặt trên cơ sở miễn thuế. Giá trị tiền mặt có thể được rút hoặc vay.

Các quy tắc cụ thể của bảo hiểm nhân thọ trọn đời và khả năng tích luỹ giá trị tiền mặt của nó phụ thuộc vào loại hợp đồng bảo hiểm và công ty cung cấp dịch vụ bảo hiểm. Tuy nhiên, bảo hiểm nhân thọ trọn đời có mức phí cao hơn bảo hiểm nhân thọ có thời hạn.

Có một số loại bảo hiểm nhân thọ trọn đời, bao gồm bảo hiểm nhân thọ trọn đời truyền thống, và các dòng bảo hiểm nhân thọ trọn đời có liên kết đầu tư. Vì bảo hiểm nhân thọ trọn đời có tích luỹ tiền mặt để người mua nhận về, nên các công ty cung cấp bảo hiểm cũng đưa ra nhiều sản phẩm nhằm tối ưu khoản tiền nhận về cho khách hàng của mình, qua đó thu hút thêm nhiều khách hàng hơn.

Những sản phẩm trọn đời truyền thống tập trung vào việc chi trả chính xác hoặc gần như chính xác một khoản tiền đã xác định từ thời điểm kí kết hợp đồng. Trong khi đó, các sản phẩm bảo hiểm trọn đời có liên kết đầu tư sẽ không cam kết số tiền có thể nhận về sau nhiều năm tích luỹ, mà theo đúng thực tiễn của tình hình đầu tư.

Điều này có thể gây băn khoăn với những ai không quen thuộc với đầu tư và mong muốn lãi suất ổn định, nhưng ngược lại – mở ra cơ hội tích luỹ nhiều tiền mặt hơn với những ai quan niệm rằng ổn định không đem lại kết quả hấp dẫn.

Bảo hiểm nhân thọ giá bao nhiêu?

Dưới đây là ví dụ mức giá của bảo hiểm nhân thọ trọn đời theo một số trường hợp điển hình tại Công ty TNHH Manulife Vietnam, tính cho trường hợp mong muốn mức bồi thường cho sự tổn thất sinh mạng là 1 tỷ đồng.

Chi phí trung bình của bảo hiểm nhân thọ sẽ thay đổi đáng kể tùy thuộc vào sức khỏe và độ tuổi, giới tính, nghề nghiệp, số tiền trợ cấp tử vong mong muốn, v.v.

Bạn bao nhiêu tuổi khi mua hợp đồng cũng có thể ảnh hưởng đáng kể đến phí bảo hiểm của bạn. Từ ví dụ trên, mua hợp đồng bảo hiểm nhân thọ ở tuổi 40 thay vì 30 tuổi có thể tăng báo giá bảo hiểm nhân thọ của bạn lên 43%. Đợi đến 50 tuổi mới mua có thể tăng chi phí lên tới 190-120%.

Vì vậy, nếu đã xác định được bạn có mua bảo hiểm nhân thọ hay không, thì thời điểm mua là một vấn đề cần suy nghĩ ngay sau đó.

Ưu và nhược điểm của bảo hiểm nhân thọ

Để quyết định xem việc mua bảo hiểm nhân thọ có phải là một ý tưởng hay hay không, việc cân nhắc những ưu và nhược điểm sẽ giúp ích cho bạn. Trong nhiều trường hợp, lợi ích của việc có bảo hiểm nhân thọ vượt xa những hạn chế. Nhưng bảo hiểm nhân thọ có thể không phù hợp với tất cả mọi người. Đây là những gì cần xem xét.

Ưu điểm của bảo hiểm nhân thọ

• Bảo vệ tài chính cho người thân. Đây là lý do chính để mua bảo hiểm nhân thọ. Nó mang lại sự an tâm rằng gia đình bạn sẽ không gặp khó khăn về tài chính nếu bạn qua đời.
• Giá trị tiền mặt. Nếu bạn mua một hợp đồng bảo hiểm nhân thọ trọn đời, nó sẽ có phần tích luỹ giá trị tiền mặt có thể tăng lên theo thời gian. Bạn có thể chọn sử dụng những khoản tiền này khi còn sống.
• Lợi ích về thuế và kế hoạch di sản thừa kế. Bất kỳ sự tăng trưởng giá trị tiền mặt nào ở hợp đồng bảo hiểm nhân thọ đều được miễn thuế. Ngoài ra, những người thụ hưởng của bạn không cần phải trả thuế cho khoản trợ cấp tử vong. Như vậy, với Bảo hiểm nhân thọ, bạn sẽ để lại một khoản thừa kế rất lớn nhưng miễn thuế cho người thân.
• Lợi ích về bảo hiểm sức khoẻ. Tại Việt Nam, các công ty Bảo hiểm nhân thọ cung cấp bán kèm các sản phẩm bảo hiểm sức khoẻ và các sản phẩm này thường có nhiều ưu điểm hơn các sản phẩm sức khoẻ khác trên thị trường. Đặc thù của bảo hiểm nhân thọ là cam kết lâu dài, nên khách hàng có thể mua được sự bảo vệ sức khoẻ mà không dễ dàng bị từ chối như đối với bảo hiểm sức khoẻ đơn lẻ không bao gồm nhân thọ.

Nhược điểm của bảo hiểm nhân thọ

• Chi phí thường xuyên. Ngay cả khi bạn có thể hưởng lợi rất nhiều từ bảo hiểm nhân thọ, thì đó vẫn là một khoản chi phí bổ sung mà bạn cần phải dự trù ngân sách. Nếu không có nguồn thu nhập ổn định, rất có thể sẽ gặp khó khăn trong việc tham gia bảo hiểm vì đây là một dòng chi phí cần thực hiện đều đặn, thường xuyên.
• Chi phí mua tăng theo độ tuổi. Bạn chờ đợi để mua hợp đồng càng lâu thì phí bảo hiểm sẽ càng cao. Nếu bạn lớn hơn một chút và hiện đang cân nhắc mua bảo hiểm nhân thọ, hãy chuẩn bị trả nhiều hơn số tiền bạn đã mua bảo hiểm nhiều năm trước.
• Lịch sử y tế có thể làm tăng báo giá bảo hiểm nhân thọ. Một số yếu tố rủi ro nhất định như béo phì, huyết áp cao hoặc lạm dụng rượu bia thuốc lá thường sẽ làm tăng báo giá bảo hiểm nhân thọ vì tuổi thọ của bạn ngắn hơn.

Tôi có cần bảo hiểm nhân thọ không?

Nếu bạn độc thân, bạn đã tích luỹ được nhiều tiền để gia đình duy trì mức sống mà không có bạn, hoặc không có ai phụ thuộc tài chính vào bạn, bạn có thể không cần bảo hiểm nhân thọ.

Mặt khác, nếu bạn có những người thân yêu phụ thuộc vào bạn về mặt tài chính – hoặc bạn có những khoản nợ sẽ là gánh nặng cho gia đình nếu bạn qua đời – thì bảo hiểm nhân thọ có thể có giá trị. Đó là sự bảo vệ tài chính có giá trị và là một phần của kế hoạch tài chính tổng thể vững chắc. Thậm chí, nhiều người vẫn mua bảo hiểm nhân thọ để nhân đôi lên gấp nhiều lần số tiền mà họ để lại cho người thân, dù cho họ đã tích luỹ đủ cho mức sống gia đình.

Số tiền bồi thường của bảo hiểm nhân thọ sẽ sẽ:

• Cung cấp thu nhập thay thế khi gia đình bạn không còn nhận được tiền lương nữa
• Trả hết những khoản nợ còn sót lại
• Hỗ trợ tài chính cho con trẻ khi chưa tới tuổi trưởng thành
• Cung cấp tiền để trả thuế bất động sản đối với những bất động sản chịu thuế rất lớn

Ví dụ bạn ở độ tuổi 30, đã kết hôn và có con nhỏ. Có lẽ bạn cũng đang có một khoản vay thế chấp để phục vụ việc phát triển kinh doanh. Bạn có thể mua bảo hiểm nhân thọ để đảm bảo vợ/chồng của bạn không phải chịu gánh nặng tài chính nếu bạn đột ngột phải dừng lại khi mục tiêu chưa hoàn thành.

Mua bảo hiểm nhân thọ có đáng không là một câu hỏi khó có thể khẳng định mang tính tuyệt đối vì phụ thuộc vào bạn muốn nền tảng tài chính của mình vững chắc đến đâu, bạn nhận định rủi ro đến với mình như thế nào, và giai đoạn cuộc đời của bạn có người phụ thuộc cần bảo vệ hay không. Tuy nhiên, đây là một sản phẩm tài chính đáng cân nhắc với những ai có tầm nhìn xa. Bởi một người từ độ tuổi 20 cũng hoàn toàn có thể lên kế hoạch cho mình vào năm 30 tuổi hay 40 tuổi cần có những gì về mặt tài chính và chuẩn bị từ trước.